Sevgilimin feysbukunda bir durum yazısı gördüm bu sabah.İngilizce sözcüğünün etimolojik gelişimini yazmıştı.Bilogır olma yolunda emin adımlarla yürürken, yazacak konu bulmakta zorlanırım endişesine ilaç gibi geldi bu status şeysi...Niye benim de bi iki küçük katkım olmasındı ki dilbilimine? Olsundu anasını satiim. Gerçi güzelim dilimizi doğrudürüst kullanma konusundaki hassasiyetim burada yerleyeksan ama maksat, eş dost arasında keyifli bi muhabbet ortamı yakalamış da, sohbet ediyo gibi yazmak ya...İşte bu esneklik o yüzden. Siz, TRT spikerleri hiç küfretmez, argoya bulaşmaz, hep haber metni okur gibi mi konuşuyo sanıyosunuz? O yüzden kasmayalım. Biz bize laflıyoz şurda...
Yosma! ( Yok. Sana diil annem.Oku bi hele.) Anne babaların yeni doğmuş kızlarına neden böyle bi ismi layık gördüklerine anlam veremezdim bi vakitler.Oysa kelime son derece nayif bi anlam içeriyor.'' Şen, güzel, genç kadın.''
Sütyen... Süt-meme ilişkisi çağrıştırıyor değil mi? Sanki memeden akan sütün giysiye bulaşmasını önlemek için tasarlanmış bi accesoire gibi görünüyor.Aksesuarı özellikle yazdım çünkü köken Fransızca.Sütyen de '' sois - tien '' kelimelerinden oluşmuş. Anlamı mı?Valla hiç öyle sütle memeyle ilgisi yok tuttuğu şey meme olsa da...Aşağıdan tutan.
Madem, yosma, sütyen gibi erotik çağrışımlı kelimelerden başladık öyle devam edeyim sevgili izlekler.
Pezevenk ! ( Yok. Sana diil annem.Oku bi hele...) Kelime Fars uyruklu. Orijinali '' Pejavend '' ''Kapı tokmağı'' manasına. Zamanla anlam genişlemesine uğrayıp, kapı arkasında bekleyen, karı kız pazarlayan adamlar için kullanılmaya başlamış.Dış kapının dış mandalına bak sen...
Kaltak ! ( Yok. Sana diil annem.Oku bi hele...) Güzel Türkçemizdeki gerçek manası '' Alta konulup,üzerine oturulan'' bildiğin minder...Ama aslında ata, eşşeğe vurulan eyer anlamında kullanılmış...Alttan almayı değil ama alta almayı seven milletiz vesselam ;
( Güreş boşuna milli sporumuz olmamıştır.) durumdan vazife çıkarıp, kaltak kelimesini '' Önüne gelenin altına yatan kadın'' anlamında kullanmayı tercih etmişiz.
Puşt ! ( Yok. Sana diil annem.Oku bi hele...) Kelime yine Farsça. Arka,kıç yani bildiğin göt anlamına geliyor. Vay puşt vayyy!...Adamlar zıçmışlar dilimize.Şimdi de çok masumane kullanmıyoruz hani.
Çirkef ! ( Yok. Sana diil annem.Oku bi hele...) Farsça çirk ve ab sözcükleri birleşmiş ve çirkab olmuş.Söylene söylene çirkefe batmış.Yani dönmüş.Çirk pis, ab da malumunuz su oluyor.Pis su yani bildiğin terkos suyu.
Hadi bu kadar kötü kullanıma mahal veren kelimeden sonra daha intellectual bi kelimenin köküne vuralı.. yani inelim...
Kırtasiye... ( bunu isteyen alabilir) Kelimenin aslında dokunaklı, ağlamaklı azbiraz Yeşilçamsı bi öyküsü var.
Eski zamanlarda bi köyde askerdeki yavuklusundan gelen mektubu köyün okuma yazma bilirkişisine deşifre ettirdikten sonra;
'' Gurbanın olam ağam. Alim benden cuvap bekler. Ben deyiversem de sen yazsan.Erimi asgerocağında mektupsuz gomasak.'' diyen Zeynep gelin,
'' Hee olur... Sen kağıdınan galem bul gel, ben yazarın.'' cevabını alınca dumura uğrar.O istedikleri kendisinde namevcuttur. Bi kaç konu komşu gezer, kağıt kalem sorar. Aldığı cevap hep olumsuzdur.Koca köy diicem olmıcak , köyde kimsede kağıt kalem yok mudur? Yoktur işte... Son bi umut, kapısını çaldığı başka bi hane sahibi :
'' O dediklerin bizde yoktur. Ancak Kürt Asiye'de bulursun.'' der. Zeynep gelin bi koşu Kürt Asiye denen kadının kapısında bulur kendini. Halini arz eder. Kürt Asiye bilmiş bi edaynan ;
'' Hee o dediklerin de, daha fazlası da bende var çok şükür. Bekle iki dakka getirip gelem.'' der ve istediklerini verir Zeynep'e. Kağıdı kalemi kapan Zeynep gelin, sonunda biricik erine göndereceği mektubu yazdırır. O günden sonra kimin kağıda, kaleme, silgiye, kitaba, pergele, cetvele, ataşa, abaküse başısıkışsa, ''Kesin Kürt Asiye 'de vardır.'' deyip onun kapısını çalar olmuştur. Kürt Asiye artık bedavaya vermez hiçbişeyi. Zamanla köşe olur. Kürt Asiye daha bi zengine, adının oluşturduğu söz dizisi de söylene söylene zamanla Kırt Asiye'ye oradan da Kırtasiyeye dönüşür. O gün bugün kağıtla yapılan tüm işlemlere ve bunlarla ilgili mazlemelerin satıldığı tükanlara Kırtasiye denmektedir. Ruhunuz Şaad olsun ;
Kürt Asiye
Zeynep Gelin
Ali Çavuş
Okuma Yazma Bilirkişi
ve
Fakir Köy Halkı( Kürt Asiye Hariç )
s a y g ı y l a ...
0 yorum:
Yorum Gönder